منبع خبر- اشکفت کول فره، سنگ نگاره های کول فره، نیایشگاه کول فره یا نارسینا با رازهای پنج هزارساله

▫️کاری ازمحمدابولیان نوروزی دبیر گروه پارسی نویسی منبع خبر

🔴کهن شهرستان ایذه در ۱۸۳فرسخی اهواز«هرمز»درهسته درونی استان خوزستان جای گرفته است،در پایین دست چپ ایران پدیدار گشته است.دراین شهر کهن سال به فراوانی،بازمانده هایی از نخستین پادشاهان فرمانروایان و دودمانهای ایرانی به‌ ویژه عیلامیان به چشم می‌خورد که به شوند چنین ویژگی هایی پیشینه این شهر را ازدیرباز می‌رساند،به‌ گونه ای که هم‌ چون خورشیدی درپیشینه ایران می‌درخشد و هم‌چون دیواری از این دیدنی ها و بازمانده های شگفت‌انگیز که شناسنامه میهنی و بازمانده نیاکان ما هستند،نگاهداری وپاسبانی می‌کند.

🔴از آن دسته این بازمانده های باستانی و کهن می‌توان سنگ‌نگاره‌ها و یا اشکفت (کول‌فره – کولفرح)نام برد که نمادی از تمدن کهن ایران می‌باشد.این بازمانده های گران‌ سنگ به‌ شوند جای گرفتن در یکی از بخش های بکر و خوش آب و هوای استان خوزستان از ارزش فراوانی برخوردار می‌باشد که همه ساله گردشگران و رهگذران فراوانی از سراسر استان و کشور راگرد خود می‌ آورد.جایگاه باستانی اشکفت کول‌فره در۷فرخسی بالادست راست آنزان شهر» شهرستان ایذه و در هسته درونی یا روستایی به‌نام تنگ کول‌فره جای گرفته است.
🔴گذشته دیرین و فرهنگی اشکفت کولفره
سنگ‌نگاره‌های کولفره از آن‌جایی که در تنگه یا دره‌ای در روستای کول‌فره جای گرفته است،دردیگر دره‌های این بخش که بگونه ویژه تنگ و خفه هستند،دارای نمایی دلباز و تماشایی می‌باشد.به‌ گونه ی که اگر درسوی راست درون دره را نگاه کنید،در کناررشته کوهی که درآنجا است، دو تکه سنگ بزرگ به شیوه ناهماهنگ می باشد که بر پیکره‌ی آن‌ها کنده کاری شده است و بازمانده های فراون،باریک و شگفت انگیزی برآن ها نگارش شده است که گویای زیبایی ونماهایی از انسان‌ها و جانوران در نیایش و مهرورزی می‌باشد. «کول‌فرح یا کول‌فره» به‌ شیوه جداگانه دارای همسانهای ویژه به خود است، به‌ گونه ای که کول به چم دره و فره به چم شادمانی بوده که آمیختگی این دو واژه به چمار دره‌ی شادمانی است.

🔴بادیدگاه وپژوهش هایی کارشناسان و پیدایش بازمانده ها و سنگ‌نگاره‌ها، گورها،میان راه آب وبخش های ویژه دیدبانی به‌جا مانده در این جایگاه باستانی پیوند به زمان عیلامیان است، هم‌چنین پیدایش وپژوهش هایی بدست آمده که این بخش جایگاه نیایش یکی از خدایان عیلامی به‌نام نارسینا بوده است. بهتر است بدانید که عیلامیان دودمانی بسیار زورمند بوده‌اند که پیش از هخامنشیان که ۵۰۰۰هزار سال پیش،در پایین دست چپ ایران فرمانروایی می‌کردند.بخش باستانی و کهن کول‌فره باتلاش سازمان ماندگار فرهنگی،در سال ۱۳۷۸ با شماره‌ی۲۵۹۷ در شماربازمانده های باپیشینه وفرهنگی ایران درآمده است.
🔴اندازگری اشکفت کولفره

سنگ‌نگاره‌های جایگاه باستانی کول‌فره شگفت انگیز وازنمادهای ویژه ی برخوردار است که هر بیننده‌ای را به سوی خود می کشاند.این بخش کهن با دسته بندی دارای ۶ نگار برجسته است که هر کدام از آن‌ها دیدگاه و اندیشه جداگانه‌ای را می‌رسانند.

🔴نگارکنده برجسته‌ی نخست:
این نگارکنده برجسته در بلندای ۶گزی از دامنه‌ی کوه جای دارد که آیین قربانی کردن را نشان می‌دهد.اندازه این رخینه ۱/۷۰ گز دریک گز است که یکی از فرمانروایان آزاد آیاپیر به نام شاه هانی» درزمان قربانی کردن است.بر روی این نگارکنده برجسته شاه سرپوش گردی بر سر دارد و دو تن در کنار وی هستند که یکی از آن‌ها،دیوان سالار شاه به‌نام شوترورو»است.روبروی شاه نیز سه نوازنده با یک دف و دو ساز چنگ در راه رفتن هستند.دربخش زیرین این نما نوازندگان،نمای یک شکارچی و یک بز کوهی دیده می‌شود.هم‌چنین در پایین این نما شکارچی،سه کاهن ایستاده‌اند که دو گاو نر و یک بز کوهی را هدایت می‌کنند.این سنگ نبشته در۲۴ بخش با نگارش ایلامی،وکسانی که نگارکنده شده اند را نام می‌برد…
🔴نگارکنده برجسته‌ی دوم:
این سنگ‌نوشته برجسته بر روی یک تخته سنگی سه گوش کنده شده و نمایان‌گر آیین دینی قربانی کردن است.در این نما یک تن دیده می شود که دستان خود را به شیوه نیایش روبروی رخسار خود گرفته و نکته‌ی ویژه این‌جاست که درآن سوی پوشش عیلامی‌ها که همگی بلندی آن تا قوزک پا می‌باشد،پوشش این مرد تا زانوی او است.در روبه‌روی نمای این مرد، روخینه قربانی کردن یک گاو نر به‌ شیوه خوابیده بر پشت و چندین قربانی دیگر نیز به شیوه برجسته دیده می شود.در سوی چپ نما نیز چهار مرد به شیوه مهرورزی درپی دیوان سالاری میان روخینه درگذر هستند..
🔴سنگ نوشته برجسته‌ی سوم:
بر روی یک سنگ چهارگوش بزرگ که بلندی آن ۲/۸۰ منی گز می‌باشد، دست نوشته برجسته دیگری کنده شده است. اندیشه این نگارکنده برجسته،جابجایی تندیس یکی از خدایان عیلامی بر دوش چهار مرد است که شاه باگروهی فراوان پشت سر آن‌ها در راهپیمایی است نگاره تندیس این خدای عیلامی به‌ شیوه ایستاده کنده شده است،به گونه ای که دستان خود را به کمر زده و پوشش بلندی بر تن دارد.در بخش پشتی تندیس۶۷ تن دیگر در چهار ردیف جای دارند و دو تن نخست در بالای نما که از قد بلندتری برخوردارند که دیوان سالاران ویژه به شمار می‌ آینددر بخش دست چپ سنگ نوشته،چهارستون دیگر جای دارد که در آن ۴۹تن دیگر درپی ردیف های پایین دست در راه رفتن هستند.دربخش بالا دستی هم یک تن به شیوه ایستاده و دست به سینه،به نما کشیده شده که ۴۵ تن دیگر درپی او می‌باشند.دربخش دست راست این سنگ چهارگوش نیز روخینه قربانی کردن دیده می‌شود که۳۶ غزال و سه گاو بزرگ به سوی راست گذر می‌کنند. در این نما ۷ مرد کوچک دیگر نیز به چشم می‌خورد و از آن‌جایی که پوششی بر تن ندارند،گمان می‌رود که دربند جنگی باشند و در گوشه دیگرنمای۹ تن دیگر به سوی شاه می روند..
🔴نگارکنده برجسته‌ی چهارم:
کنده کاری های برجسته دراین نمامی باشد،همسانی فراوانی به کنده کاریهای برجسته شده در تخت جمشید دارند و به شوند این‌که دارای پیشینه فراوانی به برجسته کاری های تخت جمشید می‌باشد آن را مادر و روان بخش نماسازیهای زیبا و شگفت انگیز کاخ سد ستون و پلکان آپادانا می‌دانند.در بالای این سنگ‌نگاره شاه پوششی بلند بر تن،بر روی تخت نشسته که دربرابر او یک میز پراز پیش کش ها جای دارد. دربخش پایینی این نما آدم هایی در چهار ستون دیده می‌شوند که یک دست خود را به جلو دراز کرده و دست دیگر را در برابر چهره خود به نشانه‌ی مهر ورزی گرفته اند.
🔴نگار برجسته‌ی پنجم:
در این نما یک عیلامی در بجای آوردن آیین دینی دیده می شود. این نما به شوند جای گیری دست‌ها و میانه ی پاها،همانند نمای شماره‌ی دو می‌باشد.در برابریک عیلامی یک آتشدان جای دارد که در جلوی آن جانوران کنده کاری شده به شیوه وارونه کنده شده است.هم‌چنین در این نما کاهنی به چشم می‌خورد که این باور می‌رود که شاید دربرجستگی نمابا گذشت زمان میان رفته است…

🔴نگارکنده برجسته‌ی ششم:

این سنگ‌نگاره نیز همانند نگارکنده شماره‌ی سه،دارای اندیشه جابجایی سردیسی است. به‌ گونه ای که چهار تن تندیس یکی از خدایان را بر دوش دارند. این چهار تن در زمانی که سرپوشی بر سر دارند،درراستای بلند کردن تندیس هستند.